શું તમે ક્યારેય ગોર કર્યું છે કે જ્યારે આપણે આપણી ત્વચા નીચે ફૂલેલી નસો જોઈએ છીએ, ત્યારે તે ઘણીવાર વાદળી કે લીલા રંગની દેખાય છે? હવે પ્રશ્ન એ થાય છે કે જ્યારે લોહી નો રંગ લાલ હોય છે, તો પછી નસો વાદળી કે લીલી કેમ દેખાય છે?
જો તમે ક્યારેય આ પ્રશ્ન (લોહી લાલ કેમ હોય છે પણ નસો વાદળી કેમ હોય છે) માં મૂંઝવણમાં પડ્યા છો, તો ચાલો તેની પાછળનું રસપ્રદ વિજ્ઞાન જાણીએ, જે કદાચ તમે પુસ્તકોમાં પણ આ રીતે વાંચ્યું નહીં હોય.
લોહીનો રંગ લાલ કેમ હોય છે?
આપણા લોહીમાં હિમોગ્લોબિન નામનું પ્રોટીન હોય છે, જે શરીરના દરેક ભાગમાં ઓક્સિજન પહોંચાડવાનું કામ કરે છે. જ્યારે આ હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજન સાથે જોડાય છે, ત્યારે તે તેજસ્વી લાલ થઈ જાય છે – આ તે લોહી છે જે આપણા શરીરમાં વહે છે.
નસો વાદળી કેમ દેખાય છે?
આ એક ભ્રમ છે જે આપણી આંખો અને મગજની સંયુક્ત યુક્તિનું પરિણામ છે. વાસ્તવમાં, નસો વાદળી કે લીલા રંગની નથી હોતી, તે આપણને એવી જ દેખાય છે.
આ પાછળનું કારણ શું છે?
ત્વચાના આંતરિક સ્તરોને હળવા કરવા
જ્યારે પ્રકાશ આપણી ત્વચા પર પડે છે, ત્યારે તે વિવિધ રંગોમાં વિભાજિત થઈ જાય છે.
લાલ રંગની તરંગલંબાઇ લાંબી હોય છે અને તે ત્વચામાં ઊંડે સુધી પ્રવેશી શકે છે.
વાદળી તરંગો ઓછી ઊંડાઈ સુધી પ્રવાસ કરે છે અને ઝડપથી પરાવર્તિત થાય છે.
આ કારણે, આપણી આંખો મોટે ભાગે વાદળી તરંગોને પકડે છે, અને આપણે નસોને વાદળી અથવા લીલા રંગમાં જોઈએ છીએ.
દ્રશ્ય યુક્તિ કામ કરે છે
આ ખરેખર એક “દ્રશ્ય યુક્તિ” છે. આપણી આંખો અને મગજ મળીને જે રંગો બતાવે છે તે વાસ્તવિકતા હોય તે જરૂરી નથી. નસોની સપાટી પરથી પ્રતિબિંબિત થતો પ્રકાશ અને ત્વચાની નીચેની રચના ભેગા થઈને એક ભ્રમ બનાવે છે જેના કારણે તે વાદળી દેખાય છે.
ઓક્સિજનની માત્રાને તેની સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
ઘણા લોકો માને છે કે વાદળી રંગ નસોમાં ઓક્સિજનની ઉણપ ધરાવતા લોહીને કારણે છે. જોકે, આ સાચું નથી. ઓક્સિજન રહિત લોહી પણ ઘેરો લાલ હોય છે – થોડું ઘેરો, પણ વાદળી નહીં. તેથી વાદળી રંગ દેખાવું એ ફક્ત પ્રકાશ અને ત્વચાની રચનાનું પરિણામ છે, લોહીના રંગનું નહીં.
ત્વચાના રંગ અને નસોમાં તફાવત
ગોરી ત્વચા ધરાવતા લોકોમાં નસો ઘણીવાર વધુ સ્પષ્ટ અને વાદળી/લીલી દેખાય છે, જ્યારે કાળી ત્વચાવાળા લોકોમાં આ તફાવત ઓછો જોવા મળે છે. ત્વચાની જાડાઈ, રંગ અને નસોની ઊંડાઈ એ બધું નક્કી કરે છે કે નસો તમને કયો રંગ દેખાશે.
દરેક વ્યક્તિ નસોને એકસરખી રીતે જોતી નથી.
રસપ્રદ વાત એ છે કે, દરેક માણસની આંખો રંગ પ્રત્યે સમાન રીતે સંવેદનશીલ હોતી નથી. સમાન નસો કેટલાકને થોડી લીલી, અન્યને વાદળી અને અન્યને ભૂખરા રંગની દેખાઈ શકે છે. તે સંપૂર્ણપણે તમારી દ્રશ્ય દ્રષ્ટિ પર આધાર રાખે છે.
શું તમે ક્યારેય તેના વિશે વિચાર્યું છે?
નસોનો વાસ્તવિક રંગ વાદળી કે લીલો નથી, પરંતુ તે એવું દેખાય છે કારણ કે આપણી આંખો અને મગજ એકસાથે પ્રકાશ કિરણોને અલગ રીતે જુએ છે અને તેનું અર્થઘટન કરે છે. આ વિજ્ઞાન અને દ્રષ્ટિ ભ્રમનું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે અને સાબિત કરે છે કે તમે જે જુઓ છો તે હંમેશા વાસ્તવિકતા હોતી નથી! હવે આગલી વખતે જ્યારે કોઈ તમને પૂછે કે “લોહી લાલ છે, તો પછી નસો વાદળી કેમ દેખાય છે?” તો હવે તમે આ પાછળનું વિજ્ઞાન સમજાવી જવાબ આપી શકો છો અને તેમને પણ આશ્ચર્યચકિત કરી શકો છો.
આ પણ વાંચો: શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે એક સાપ બીજા સાપને કરડે તો શું થાય?
આ પણ વાંચો: AC કેટલા સમય ચલાવ્યા બાદ સર્વિસ કરાવવું જોઈએ? 90% લોકો આ વાતથી અજાણ છે.
આ પણ વાંચો: જાણો આખરે કઈ રીતે થાય છે હેર ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સર્જરી? અને તે કેટલી સલામત છે
